چیلر صنعتی چیست؟

چیلر صنعتی دستگاهی است که برای خنک‌کاری مایعات در صنایع مختلف، مانند صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، و پتروشیمی، به کار می‌رود. چیلرها با استفاده از سیکل تبرید تراکمی یا جذبی، گرمای مایعات را گرفته و آنها را خنک می‌کنند.

چیلر صنعتی انواع مختلفی دارد که هزینه هرکدام نسبت به کاری که انجام می‌دهد، مشخص شده است.  هرکدام از چیلر‌ها با توجه به ساختار، در یک زمینه به‌خصوص، عملکرد بهتری خواهند داشت. لازم است تا با انواع این دستگاه آشنا باشید تا بتوانید بهترین آن را انتخاب کنید. برای آشنایی بهتر با چیلرها، انواع و کاربردهای آن‌ها، ادامه مطلب را بررسی کنید.

انواع چیلر صنعتی

• چیلر تراکمی: این نوع چیلر از رایج‌ترین نوع چیلرهای صنعتی است که از کمپرسور برای فشرده سازی گاز مبرد استفاده می‌کند.
• چیلر هوا خنک: از هوای محیط برای خنک کردن کندانسور استفاده می‌کند.
• چیلر آب خنک: از آب خنک برای خنک کردن کندانسور استفاده می‌کند.

چیلر را از نظر نوع کندانسور به ۳ گروه تقسیم خواهند کرد. چیلرهای آبی خنک، چیلرهای هوا خنک و چیلرهای تبخیری خنک انواع چیلر براساس نوع کندانسور محسوب خواهند شد.

چیلر صنعتی را می‌توان براساس نوع کمپرسور هم تقسیم‌بندی کرد. کمپرسور پیستونی، کمپرسور سانتریفیوژ، کمپرسور اسکرال و کمپرسور اسکرو، ۴ تا از انواع کمپرسورها هستند که چیلرهای صنعتی را از یکدیگر متفاوت خواهند کرد.

اگر بخواهیم انواع کلی چیلر را نام ببریم باید به 4 گروه اشاره کنیم. چیلرهای جذبی، چیلرهای تراکمی، چیلرهای آبی و چیلرهای هوایی  دسته‌بندی کلی چیلر صنعتی را ساخته و در قسمت‌های مرتبط فعال خواهند بود.

از آنجایی که چیلر صنعتی زیرمجموعه‌‌ای از چیلرهای تراکمی محسوب می‌شود، آشنا شدن با ساختار این چیلرها، کار آسانی خواهد بود. اگر بخواهیم به‌طور کلی بگوییم، چیلرهای صنعتی از انواع ساختارهای ریز و درشتی ساخته شدند که هرکدام از آن‌ها اهمیت مخصوص به خود را دارند اما مهم‌ترین این ساختارها را کمپرسور، کندانسور و اوپراتور تشکیل خواهند داد.

تفاوت چیلر صنعتی با چیلر تهویه مطبوع

چیلر صنعتی و چیلر تهویه مطبوع، هردو از دسته چیلرها هستند و کار اصلی آن‌ها خنک کردن است اما چیلرها، اغلب به گونه‌ای طراحی می‌شوند که کار خاصی را انجام دهند و ساختار هرکدام نیز براساس نیاز و کارایی آن‌ها، انتخاب خواهد شد؛ به‌همین‌دلیل، چیلر صنعتی با چیلر تهویه مطبوع تفاوت‌هایی دارد که لازم است بدانید.

اولین تفاوت این ۲ چیلر، مکان استفاده آن‌ها خواهد بود. چیلرهای تهویه مطبوع اغلب در ساختمان‌ها و بیمارستان‌ها مورد استفاده قرار گرفته و وظیفه آن، خنک کردن است در حالی که چیلر صنعتی در صنعت استفاده شده و کاربرد دارد.

یکی از مسائلی که این ۲ چیلر را از یکدیگر متفاوت ساخته، سرو صدا است. برای افراد مطلوب است که در محیط خانه یا بیمارستان و یا فضایی که با انسان‌ها ارتباط بیشتری دارد، صدای کمتری وجود داشته باشد؛ در‌نتیجه سروصدای کم چیلرهای تهویه مطبوع، یک موضوع مهم خواهد بود.

در‌مقابل، چیلرهای صنعتی از نظر صدا محدودیتی نداشته و اهمیتی نیز نخواهد داشت. کمپرسور یکی از بخش‌های موثر بر روی صدا در چیلر است که اگر خواهان صدای اندک هستید، باید نمونه‌های خاص از این وسیله را در ساختار چیلر استفاده کنید.

هرچقدر نوع کمپرسور خاص‌تر باشد، صدای کمتری تولید کرده و در ادامه، هزینه آن بسیار بالاتر خواهد بود؛ در‌نتیجه، دومین تفاوت چیلرهای صنعتی با چیلر تهویه مطبوع، هزینه ساخت آن است. چیلر صنعتی در ساختار خود کمپرسورهای ارزان قیمتی را دارد که صدای زیادی نیز، تولید خواهند کرد.

چیلرهای صنعتی، به‌دلیل استفاده در صنعت و فشارهای کاری بسیار بالا، نیاز به وسایلی دارند که بتوانند در سخت‌ترین شرایط، به خوبی فعالیت کرده و خراب نشوند؛ بنابراین ساختارهایی که در چیلرهای صنعتی مورد‌استفاده قرار می‌گیرند، بسیار قوی‌تر از ساختارهای سازنده چیلرهای تهویه مطبوع، خواهند بود.

علاوه‌بر ساختار، برای حفظ پایداری و مقاومت چیلر صنعتی، نیاز به کنترل‌های مکرر خواهد بود. این دستگاه باید با شرایطی ویژه، محفاظت شود؛ همچنین هر روز بررسی شود، تا در‌صورت بروز مشکل، در سریع‌ترین زمان نسبت به رفع آن اقدام شود؛ اما در چیلرهای تهویه مطبوع، نیاز به کنترل کردن‌های مکرر نیست.

این دستگاه‌ها شاید از نظر قیمت، ارزشمندتر باشند اما فشار بالایی به آن‌ها وارد نخواهد شد؛ در‌نتیجه ممکن نیست که در مدت زمان اندک فرسوده یا خراب شوند. تنها لازم است پس از گذشت مدتی، سلامت اجزای سازنده چیلرهای تهویه مطبوع، بررسی شده و در صورت مشاهده مشکل، آن را رفع کنید.

انواع کمپرسور در چیلر صنعتی

چیلر صنعتی، ساختاری دارد و وسایل متفاوتی در ساخت آن مورد استفاده قرار گرفته‌اند اما مهم‌ترین ساختاری که در چیلر وجود دارد، کمپرسور است. کمپرسور‌ها انواع متفاوتی دارند. در ادامه به بررسی چند نمونه از کمپرسورها خواهیم پرداخت.

 چیلر اسکرال (چیلر مجهز به کمپرسور اسکرال )

این نوع از کمپرسور از ۲ بخش تشکیل شده‌اند که یکی از آن‌ها ثابت و دیگری در حرکت است. کمپرسورهای اسکرال اغلب برای چیلرهای ضعیف‌تر، استفاده خواهند شد. یکی از اصلی‌ترین چیلرهای مربوط به کمپرسور اسکرال، چیلرهای تهویه مطبوع خواهند بود.

از مزایای این نوع از کمپرسور می‌توان موارد متعددی را نام برد. برای مثال کمپرسورهای اسکرال، صدای بسیار کمی داشته و برای استفاده در مکان‌هایی مثل بیمارستان، بسیار مناسب هستند. تهیه این کمپرسور با هزینه بسیار پایین نیز، قابل‌انجام است. خراب شدن اجزای سازنده کمپرسور اسکرال به‌ندرت اتفاق می‌افتد و اغلب، خراب نخواهد شد.

این کمپرسور چندان تخصصی نیست؛ به‌همین دلیل‌حتی اگر خراب شود باز هم درست کردن آن بسیار آسان خواهد بود. کمپرسورهای اسکرال برای عملکرد عالی نیاز به انرژی بسیار شدید نخواهند داشت.

در کنار مزایا، این کمپرسور معایبی نیز دارد که لازم است از این عیب‌ها هم آگاه باشید. ظرفیت این کمپرسور بسیار اندک است؛ بنابراین در اغلب اوقات، استفاده از آن مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود. این دستگاه نمی‌تواند فشار زیاد را تحمل کند؛ بنابراین هرچقدر فشار بالاتر رود، عملکرد کمپرسور ضعیف‌تر خواهد شد.

 چیلر اسکرو (چیلر مجهز به کمپرسور اسکرو)

این دسته از کمپرسورها از ۲ بخش گرد و مارپیچ تشکیل شده‌اند که تمام فرآیند خنک کردن توسط این مارپیچ‌ها، انجام خواهد شد. چیلر اسکرو برای ظرفیت و فشارهای به شدت بالا مناسب بوده و تحت این شرایط، عملکردی بسیار عالی خواهند داشت.

از مزایای این کمپرسور باید به توان و عملکرد خوب در ظرفیت‌های زیاد اشاره کرد؛ همچنین این دستگاه‌ها سروصدای زیادی نخواهند داشت و اغلب، ساکت هستند. استفاده از این کمپرسور برای فضاهایی با مشکل محدودیت، بسیار کاربردی خواهد بود. کمپرسور اسکرو یا خراب نمی‌شود یا پس از گذشت مدت زمان خیلی زیاد، کمی فرسوده خواهد شد؛ ناگفته نماند که تعمیر این دستگاه کار راحتی بوده و برای شما، مشکلی نخواهد داشت.

از معایب این دستگاه می‌توان به هزینه خرید بالای آن، اشاره کرد؛ همچنین، چون ساختار این دستگاه بسیار خاص و شلوغ است، همه افراد نمی‌توانند تعمیر آن را به درستی انجام دهند؛ در‌نتیجه در این مرحله به یک متخصص نیاز خواهید داشت. ساختار پیچیده این کمپرسور، شما را مجبور می‌کند که به‌طور مداوم دستگاه را بررسی کنید تا مشکلی ایجاد نشود.

 چیلر پیستونی (چیلر مجهز به کمپرسور پیستونی)

این دسته از کمپرسورها، بسیار قدیمی هستند؛ در‌واقع یکی از اولین کمپرسورهای ساخته شده، کمپرسور پیستونی است. این کمپرسور به‌صورت گسترده مورد‌استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه برای شرایط سخت، بهترین گزینه خواهد بود. فشار بالا، دمای بالا و رطوبت زیاد را تحمل کرده و ظرفیت آن نیز بسیار زیاد است. همانطور که از نام این کمپرسور مشخص است، پیستون یکی از اصلی‌ترین اجزای سازنده آن خواهد بود.

چیلر پیستونی عملکردی دو‌طرفه دارد. فعالیت آن در جهت رفت و همچنین در جهت برگشت خواهد بود. خود این کمپرسور به ۳ دسته باز، بسته و نیمه‌باز تقسیم می‌شود که افراد با توجه به نیاز خود، می‌توانند یکی از انواع این مدل‌ها را انتخاب کرده و از آن استفاده کنند.

مزایای این دستگاه در گام اول، ظرفیت بالای آن خواهد بود؛ همچنین تحمل شرایط سخت نیز می‌تواند مزیت بسیار خوبی برای این دستگاه، محسوب شود. کمپرسور پیستونی به‌راحتی تعمیر می‌شود و ساختار آن به شدت ساده است. در کنار تمام موارد گفته شده، هزینه خرید این کمپرسور نیز بسیار مناسب خواهد بود.

این دستگاه بسیار بزرگ است و نیاز به فضای بزرگی برای فعالیت دارد؛ همچنین صدایی که ایجاد می‌کند بسیار زیاد است و نمی‌شود از این دستگاه در اغلب مکان‌ها، استفاده کرد. نگهداری از این کمپرسور سخت است و نیاز است که هر چند وقت یکبار، به‌طور کامل بررسی شود؛ این مسئله هزینه‌های تعمیر و نگهداری از دستگاه را افزایش داده؛ در نتیجه این کمپرسور مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود‌.

کاربرد دستگاه چیلر صنعتی در صنایع مختلف

چیلرها بسیار گسترده هستند و کارایی آن‌ها هم بسیار زیاد است. استفاده از این دستگاه‌ها در صنعت اغلب ضروری بوده و نمی‌توان از آن، چشم‌پوشی کرد. از مهم‌ترین کاربردهای چیلر صنعتی، خنک کردن است. تمام دستگاه‌ها و موادی که در صنایع مختلف مورد‌استفاده قرار می‌گیرند، گرمایی دارند که لازم است از آن‌ها خارج شود. در این شرایط، چیلرها به کمک صنایع رفته و مشکل گرما و حرارت را از بین خواهند برد.

صنایع مختلف اغلب با آب و رطوبت کار می‌کنند و در شرایطی ممکن است لازم باشد که این رطوبت گرفته شود. چیلر صنعتی دستگاهی است که رطوبت‌گیری را به خوبی انجام داده و در این زمینه عملکردی مطلوب دارد؛ به‌همین دلیل به عنوان رطوبت‌گیر نیز مورد‌استفاده قرار خواهد گرفت.

برخی صنایع از جمله صنایع داروسازی، نیاز به فرآیند سرما دارد. این نوع از صنعت‌ها نیازمند دستگاهی هستند که بتواند سرما را مرحله به مرحله پیش برده و سلامت محصول را در اولویت قرار دهد. چیلرها توان انجام این فرآیند را دارند؛ بنابراین در این زمینه نیز مورداستفاده قرار خواهند گرفت و کاربرد دارند.

نگهداری و تعمیرات چیلر صنعتی

چیلر صنعتی انواع مختلفی دارد. ساختار به‌کار رفته در هر‌نوع نیز، خاص و تخصصی است. مهم‌ترین مسئله برای نگهداری از چیلرها، بررسی کردن مداوم آن‌ها است. حتی بهترین نوع از چیلر را نیز، باید سالی یکبار بررسی کنید تا در صورت وجود مشکل، نسبت به رفع آن اقدام کنید.

چیلرها ساختاری پیچیده دارند و همین موضوع باعث می‌شود تا در مرحله اول عیب و مشکل مشخص نباشد و در گام دوم، اگر در دستگاه مشکلی ایجاد شود، به‌سختی می‌توان منبع مشکل را پیدا کرد. در‌نتیجه بررسی و چک کردن مداوم دستگاه، به طول عمر و سلامت چیلر کمک بزرگی خواهد کرد.

ممکن است برخی افراد بتوانند چیلرهای ساده را تعمیر کنند؛ اما هرچقدر ساختار چیلر پیچید‌تر و شلوغ‌تر شود، امکان تعمیر این دستگاه نیز کمتر خواهد شد. در این شرایط، بهترین راهکار، استفاده از یک فرد متخصص است. در بحث تعمیرات چیلر صنعتی، تخصص حرف اول را می‌زند و اگر تعمیر این دستگاه را به دست افراد عادی بسپارید، ممکن است سلامت دستگاه به‌طور کلی از بین برود.

نتیجه گیری

در مطالب فوق در ابتدا چیلر صنعتی را معرفی کردیم. سپس به بررسی ساختار و انواع آن پرداختیم. در ادامه چیلرهای صنعتی را با چیلر تهویه مطبوع، مقایسه کردیم. در گام بعدی با انواع کمپرسورها که یکی از اعضای مهم چیلر محسوب می‌شوند، آشنا شدیم. در آخر، کاربرد این دستگاه و روند نگهداری از آن را شرح دادیم.

صنعت یک دنیای پیچیده است. کوچک‌ترین عضو تا بزرگ‌ترین آن‌ها، بسیار پر اهمیت بوده و در این مورد نباید به ابعاد توجه کنیم. چیلر صنعتی یا همان خنک کننده، دستگاهی است که از گذشته در صنعت فعالیت کرده و آشنایی با آن، به‌خصوص برای افراد فعال در این زمینه، ضروری خواهد بود.

چیلر ای